Kreta, wyspa wśród morskiej rzucona otchłani,
Żyzna, pełna uroków - a siedzą tam na niej
Roje luda, a liczy dziewięćdziesiąt grodów.
Moc tam różnego szczepu i mowy narodów.
Są Achaje, Kydony, Dory bujnogrzywe,
Pelazgi, toż Kreteńcy, tubylcy właściwe.
Na wyspie jest gród Knossos, wielki i stołeczny,
Gdzie lat dziewiątek władal Minos (...)
Odyseja, pieśń XIX

29 grudnia 2011

Sir Arthur Evans – człowiek, który odmitologizował Minojczyków ;)


Zaledwie 100 lat temu cywilizacja minojska była niewiele więcej niż mitem. Dziś wykopaliska na terenie jej dawnej stolicy należą do największych w całej Grecji.

W 1878 r miejscowy kupiec odkopał fragment ruin Knossos ale tureccy właściciele ziemi nie zgodzili się na dalsze prace. Wszystko uległo zmianie gdy Kreta uzyskała autonomię w 1898 r. Angielski archeolog Arthur Evans wykupił wówczas cały teren i przystąpił do pracy.

Arthur Evans, syn walijskiego przemysłowca (który amatorsko zajmował się archeologią) urodził się w 1851 r w Hertfordshire w Anglii. Ukończył słynną, prywatną szkołę Harrow, a następnie Brasenose College na Uniwersytecie w Oksfordzie. Później studiował także na Uniwersytecie w Getyndze, w Niemczech, i rozpoczął pracę jako kustosz Muzeum Ashmolean w Oksfordzie. Gdy obejmował to stanowisko miał 33 lata i zajmował je przez kolejne 24.

Evans po raz pierwszy przyjechał na Kretę w 1894 r aby uzyskać więcej informacji o wyspie i praktycznie resztę życia poświecił na zgłębianie jej tajemnic.

W 1899 r prowadził już wykopaliska w Knossos. Szybko odnalazł miasto z epoki brązu i pałac królewski, który nazwał imieniem legendarnego króla Krety – Minosa a cywilizację za czasów której powstał nazwał minojską. Prace nad najważniejszymi odkryciami zakończył w pierwszych latach XX wieku ale kontynuował badania aż do 1935 r. Miał wówczas 84 lata.

Za częściową rekonstrukcję pałacu w Knossos (użył do tego betonu) Evans był mocno krytykowany. Niemniej jednak jego zamiarem było jak najdokładniejsze przybliżenie ludziom współczesnym wyglądu pałacu sprzed 3500 lat.

Kolejnym ważnym odkryciem Evansa było 3000 glinianych tabliczek pokrytych dwoma rodzajami nieznanego pisma. Jedno nazwane pismem linearnym A, które jest uważane za pismo Minojczyków i drugie – pismo linearne B.

Arthur Evans czuł się silnie związany z Kretą. Niezmiennie odrzucał wszelkie poglądy sprzeczne z jego własnymi. Pracował także nad oczytaniem obu pism, jednak najbardziej znany jest jako odkrywca Knossos.

Niewiele osób wie , że we wczesnej młodości Evans był korespondentem wojennym na Bałkanach. W latach 80 XIX w. prowadził badania i napisał książkę na temat, który okaże się niestety aktualny również 100 lat później. Była to książka o trudnym położeniu Słowian i Albańczyków z regionu Bośnii i Hercegowiny walczących o wyzwolenie spod rządów tureckich.

W 1911 roku Arthur Evans otrzymał tytuł szlachecki. Zmarł w 1941 r w wieku 90 lat.






***Informacje do tego tekstu zaczerpnęłam częściowo z przewodnika NG, trochę z przewodnika o wyspach greckich z serii Podróże Marzeń i troszkę z Wikipedii… Jeśli dowiem się czegoś jeszcze na temat odkryć Evansa jak również jego samego nie omieszkam się podzielić…;)***

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz